Het Compton Theaterorgel heeft natuurlijk een rijke geschiedenis wat zo'n prachtorgel natuurlijk ook verdient.
Van 2 december 1983 tot en met 3 december 2003 speelde het Compton 3/11 theaterorgel in de Concert- en Gehoorzaal te Middelburg. Het is misschien interessant om eens stil te staan bij een stukje geschiedenis van dit instrument.
 

Even korte cijfers: 1935 – 1961 De Majestic Cinema in Rochester; 1961 – 1981 Roman Catholic Church in Orpington-Kent 1981 – 2005 Concert- en Gehoorzaal te Middelburg 2005 - tot ver in de toekomst ;-) Draaiorgelmuseum te Haarlem. We gaan dan terug naar 1935 toen het orgel gebouwd is.

The John Compton Organ Company

De vraag naar theaterorgels in het begin van de vorige eeuw resulteerde in de fabricage van deze orgels in verschillende delen van de wereld.
Het pijpwerk was, onverschillig welk fabricaat, allemaal van gelijkwaardige constructie en karakter.
Gebaseerd op de romantische stijl van de klassieke orgels rond 1900.
De elektrisch aangedreven windvoorziening was technisch gezien in een ver ontwikkeld stadium in de tijd, dat dit type “unit”orgel – ook wel “extention”orgel genoemd – geaccepteerd werd als het meest geschikte orgel voor theaters.
De elektromagneetjes, nodig om de windvoorziening voor de pijpen in de windladen te sturen, hadden het predikat “betrouwbaar” gekregen.
Afgezien van dergelijke elektro-pneumatische akties voor de pijpen en percussies, werden dergelijke mechanismen ook gebruikt voor het zogenaamde multi-kontakt relais. Het relais, met als funktie het centrale schakelsysteem tussen de speeltafel en het pijpwerk, is te vergelijken met de funktie van de telefooncentrale als centrale schakel tussen abonnees in een telefoongesprek.
Orgelbouwers baseerden de relais op het systeem als ontwikkeld door Würlitzer, naar de ideeën van de Engelsman Robert Hope Jones. Dit systeem had echter zeer veel ruimte en windtoevoer nodig en was dus zeer kostbaar.
John Compton startte als enige orgelbouwer experimenten met een systeem, dat directe elektro-magneetjes toepaste en de dure windvoorziening met haar pneumatische akties overbodig maakte.

v.l.n.r.: Pedaal, Accompaniment, Great, Solo.

Het “direct-electric” relais van Compton was zo compact, dat het in een smalle kast tegen een muur gezet kon worden.

Als extra voordeel bracht dit systeem met zich mee, dat de controle en het justeren van kontakten kon geschieden terwijl het orgel geheel funktioneerde.
Bij orgels van andere fabrikanten moest eerst de windtoevoer worden afgesloten.
De fabrikanten pasten het pneumatisch systeem ook toe in de speeltafel voor de bediening van de registers, registerwippers, enz.
John Compton was de eerste, die de “all-electric” speeltafel introduceerde, door ook hier weer elektro-magneetjes voor deze funkties toe te passen. 

De Dispositie van het Compton Theaterorgel
Een dispositie is een ander woord voor de vraag: "Welke registers en mogelijkheden heeft het orgel eigenlijk ?"
Hieronder een uiteenzetting wat het orgel allemaal bezit aan klavieren, registers en instrumenten.